Jednym z najważniejszych dokumentów w systemie zarządzania jakością jest polityka jakości.
Polityka jakości jest deklaracją kierownictwa firmy zawierającą naczelne zasady, jakimi chce kierować się firma. Ustanowienie i realizowanie polityki jakościowej jest jednym z wymagań normy ISO 9001:2015. Norma ISO 9001 wskazuje także co powinno znajdować się w polityce oraz jakie cechy powinna ona spełniać.
Treść polityki jakości
Zgodnie z rozdziałem 5.2 normy ISO 9001, polityka jakości powinna zawierać dwa zobowiązania:
- do spełnienia wymagań,
- do ciągłego doskonalenia.
Zobowiązanie do spełnienia wymagań odnosi się do każdego rodzaju wymagań dotyczących organizacji, a więc mogą to być wymagania prawne, wymagania klientów, normy techniczne i standardy, których firma dobrowolnie chce przestrzegać, a także wymagania korporacyjne, jeśli firma jest częścią grupy kapitałowej. W polityce nie trzeba opisywać wszystkich grup wymagań. Wystarczy krótka deklaracja, że firma zna wymagania i chce je wypełniać.
Drugie zobowiązanie odnosi się do doskonalenia. Wymóg doskonalenia jest bardzo ważny w systemie zarządzania jakością i w wielu miejscach normy ISO 9001 można znaleźć odniesienie do ciągłego doskonalenia. Poprzez ciągłe doskonalenie rozumie się wszystkie działania poprawiające sposób działania firmy. Doskonalenie może być realizowane poprzez:
- szkolenia pracowników,
- wdrażanie działań zapobiegawczych (opartych na ryzykach i szansach) oraz korygowanie niezgodności,
- ustanawianie celów jakości i dążenie do ich osiągania,
- wdrażanie wniosków powstałych z analizy badania zadowolenia klientów,
- usprawnienia produkcji lub realizacji usług przyczyniające się do zmniejszenia ilości wyprodukowanych wyrobów niezgodnych lub usług zrealizowanych niezgodnie z wymaganiami odniesienia.
W polityce jakości nie trzeba określać konkretnych działań służących ciągłemu doskonaleniu. Wystarczy zawrzeć w niej informację, że doskonalenie jest dla firmy ważne i będzie realizowane zgodnie z możliwościami.
Polityka jakości oprócz wskazanych powyżej zobowiązań zawiera często specyficzne dla danej firmy zapisy lub deklaracje. Wskazane jest, aby w treści polityki znalazły się też informacje o samym przedsiębiorstwie: czym się zajmuje, na jakim rynku działa, co je wyróżnia. Dzięki takim danym polityka jakości będzie unikatowa i charakterystyczna dla konkretnej firmy.
Polityka jakości ma stanowić wizytówkę firmy. Tworząc politykę Zarząd każdej firmy powinien zacząć od zastanowienia się, co jest kluczowe w prowadzonym przez siebie biznesie i na co warto zwrócić uwagę klientów. Dobrze skonstruowana polityka będzie elementem budującym wizerunek firmy.
Polityka jakości - przykład.docx
Polityka jakości - przykład.pdf
Cechy polityki jakości
Norma ISO 9001:2015 określa, oprócz treści, dodatkowe wymagania dla polityki jakości. Polityka powinna zostać udokumentowana, zakomunikowana osobom pracującym dla firmy oraz powinna być dostępna osobom zainteresowanym.
Udokumentowana
Udokumentowanie polityki jest rzeczą prostą. Tekst polityki jakości zwykle mieści się na jednej stronie A4. Ważne jest, aby polityka jakości była podpisana przez Zarząd organizacji lub przy dużej, wielooddziałowej strukturze przez osoby zarządzające oddziałem, który posiada wdrożony system zarządzania jakością.
Zakomunikowana
Zakomunikowanie polityki pracownikom jest realizowane poprzez szkolenia oraz udostępnienie jej w miejscach przebywania pracowników w firmie. Szkolenie na temat polityki jakości powinno mieć miejsce na samym początku zatrudnienia pracownika lub podczas wdrażania systemu zarządzania. Pracownicy muszą przestrzegać polityki, dlatego muszą znać jej treść i wiedzieć, w jaki sposób przyczyniają się swoją pracą do jej realizacji. Udostępnienie polityki pracownikom w miejscach widocznych, np. w biurach, na halach produkcji, w jadalniach, ma na celu utrwalenie jej w świadomości pracowników.
Udostępniona
Polityka jakości powinna być dostępna dla stron zainteresowanych. Taką stroną są przede wszystkim klienci i potencjalni klienci. Umieszczanie polityki w ozdobnych ramkach na ścianach sal konferencyjnych, gabinetów lub recepcji firmy, czyli w miejscach odwiedzanych przez klientów jest już standardem. Dodatkowo polityka jakości jest udostępniana na stronach internetowych, gdzie znajduje swoje miejsce obok certyfikatu ISO 9001.
Osobą, która dba o prawidłową treść polityki, spełnienie cech wymaganych norma ISO 9001 oraz także pilnuje aktualności polityki jest Pełnomocnik ds. systemu jakości. Przegląd polityki jest dokonywany najczęściej raz w roku, przed przeglądem zarządzania. W razie zmian w polityce należy przypilnować, aby zaktualizowaną treść umieścić we wszystkich tych miejscach, gdzie była dostępna poprzednia wersja.
Artykuł ten jest własnością intelektualną CONSILUM. Może być rozpowszechniany bezpłatnie wszystkim osobom i podmiotom zainteresowanym problematyką systemów zarządzania ISO, jednakże wyłączając cel komercyjny i bez dokonywania jakichkolwiek zmian w tekście. Wszelkie inne rozpowszechnianie wymaga pisemnej zgody autora. Dozwolone jest cytowanie fragmentów materiału z podaniem źródła.
