Audyt wewnętrzny jest jedną z metod monitorowania skuteczności działania systemu zarządzania wdrożonego w organizacji. Obowiązek przeprowadzania audytów wewnętrznych jest także jednym z ważniejszych wymagań normy ISO 45001:2018.

Audyt wewnętrzny ISO 45001

Wymagania dla organizacji podsiadającej wdrożony system zarządzania BHP w zakresie audytów wewnętrznych zasadniczo nie różnią się od tych wynikających z innych norm ISO – ISO 9001 czy ISO 14001. Norma ISO 45001 jest również podobna w tym względzie do wcześniej obowiązującego standardu OHSAS 18001 oraz normy PN-N 18001. Każda z wymienionych wymaga od organizacji zaplanowania i przeprowadzania w określonych odstępach czasu obiektywnych i niezależnych audytów wewnętrznych oraz udokumentowania wyników tych audytów.

Planowanie audytów odbywa się zwykle przy użyciu formularza programu lub harmonogramu audytów. Określa on zarówno częstotliwość audytów w poszczególnych komórkach organizacji, jak też skład zespołu audytorów. Zatwierdzony przez Zarząd harmonogram audytów jest wdrożony w życie przez Pełnomocnika ds. systemu BHP, który również monitoruje postępy w realizacji audytów.

Patrząc od technicznej strony, wykonanie audytu wewnętrznego ISO 45001 wygląda tak samo, jak w przypadku audytów jakości czy środowiskowych. Rolą audytora będzie przyjrzenie się, jak przebiegają audytowane procesy i zgromadzenie dowodów potwierdzających ich zgodność z wymaganiami normy ISO 45001 oraz innymi wymaganiami odniesienia. Gdyby w trakcie audytu zostały stwierdzone nieprawidłowości to powinny być one zapisane, jako niezgodności do audytowanego obszaru.

Raport z audytu systemu BHP

Wyniki audytu będą udokumentowane w formie raportu. Treść raportu powinna zawierać co najmniej informacje:

  • kiedy i gdzie został wykonany audyt – datę i miejsce, czyli adres firmy lub nazwę komórki organizacyjnej,
  • nazwiska członków zespołu audytorskiego oraz obserwatorów, jeśli brali udział w audycie,
  • wymagania, których spełnienie było sprawdzane podczas audytu – w przypadku systemu zarządzania BHP podstawą audytu może być norma ISO 45001, wymagania prawne BHP oraz wymagania własne organizacji zawarte w jej procedurach i instrukcjach wewnętrznych,
  • dowody na zgodność lub niezgodność audytowanego obszaru z wymaganiami odniesienia – przytoczenie dowodów jest kluczowe do uwiarygodnienia procesu audytów oraz przy stwierdzaniu jego obiektywności,
  • wskazanie zauważonych przez audytora niezgodności i obszarów do doskonalenia (uwag doskonalących),
  • podsumowanie wraz z wnioskami audytorskimi o kondycji systemu zarządzania BHP w audytowanym obszarze.

 

Raport z audytu jest przekazywany po audycie do zarządzających w obszarze audytowym oraz do Pełnomocnika ds. systemu zarządzania BHP. Raport jest podstawą do wdrożenia działań korygujących i doskonalących.

Audytor wewnętrzny w systemie zarządzania BHP

Warto poruszyć jeszcze kwestię kompetencji audytora wewnętrznego systemu zarządzania BHP oraz samego powołania audytorów. Norma ISO 45001 wymaga, aby audyty były niezależne i obiektywne. Oznacza to przede wszystkim, że prowadzący je audytorzy nie mogą odpowiadać w codziennej pracy za audytowane przez siebie komórki bądź procesy. Ponadto przy ocenie audytowej nie mogą kierować się sympatiami lub antypatiami w stosunku do audytowanych osób, lecz powinny polegać wyłącznie na dostarczonych przez audytowanych dowodach. Audytorem wewnętrznym BHP może zostać teoretycznie każdy pracownik organizacji, jeśli ma on certyfikat ze szkolenia na audytora BHP. W praktyce bardzo często mianuje się do tej funkcji Specjalistę ds. BHP lub inną osobę zaangażowaną w sprawy BHP. Wynika to z prostej przyczyny, że podczas audytu wewnętrznego BHP sprawdza się między innymi wymagania prawne BHP, a te są bliżej znane tylko nielicznym pracownikom. W związku z tym powstaje niezgodność, gdy audytor sprawdza na audycie dokumenty, które sam wcześniej stworzył będąc na co dzień np. Specjalistą ds. BHP. Taka sytuacja nie powinna mieć miejsca. Można jej zapobiec wyznaczając wcześniej grupę audytorów wewnętrznych ISO 45001 i szkoląc ich zarówno z wymagań normy ISO 45001, jak też z przepisów prawnych, które mogą sprawdzić podczas audytu. Szkolenie dla audytorów wewnętrznych można przeprowadzić wewnątrz organizacji lub zlecić jego wykonanie firmie szkoleniowej, która potwierdzi nowe kompetencje certyfikatami dla audytorów wewnętrznych ISO 45001.

Właściwe zaplanowanie oraz realizacja audytów wewnętrznych w systemie zarządzania BHP pozwoli skutecznie ocenić wdrożony system BHP oraz stwierdzić, w których obszarach wymaga on większej uwagi. Dobrze przeprowadzony audyt może przynieść organizacji wiele korzyści, jak choćby możliwość uniknięcia wypadków, gdy w porę zostaną stwierdzone słabe strony zabezpieczeń BHP. Audyt wewnętrzny to wreszcie także obowiązek organizacji, jeśli chce ona utrzymać certyfikat systemu zarządzania BHP.

 

Masz pytania do artykułu?

Zapraszamy do kontaktu!

 

Inne artykuły z serii WYMAGANIA ISO 45001:

 

 Artykuł ten jest własnością intelektualną CONSILUM. Może być rozpowszechniany bezpłatnie wszystkim osobom i podmiotom zainteresowanym problematyką systemów zarządzania ISO, jednakże wyłączając cel komercyjny i bez dokonywania jakichkolwiek zmian w tekście. Wszelkie inne rozpowszechnianie wymaga pisemnej zgody autora. Dozwolone jest cytowanie fragmentów materiału z podaniem źródła.