CO TO JEST ZAKRES SYSTEMU BHP?

Wymaganiem normy ISO 45001 jest, aby organizacja określiła zakres swojego systemu zarządzania biorąc pod uwagę kontekst organizacji i wymagania stron zainteresowanych oraz swoją specyfikę działania. Bardzo podobny punkt znajduje się w normie OHSAS 18001, dlatego organizacje, które posiadały wdrożony system zarządzania BHP zgodnie z OHSAS 18001 muszą tylko zweryfikować zdefiniowany wcześniej zakres. Natomiast firmy, które wdrażają ISO 45001 powinny zastanowić się, jaka część ich działalność będzie objęta zasadami BHP wynikającymi z normy. System może dotyczyć całości działań firmy lub tylko jej części. To samo dotyczy lokalizacji – ISO 45001 może być wdrożone w siedzibie i wszystkich oddziałach firmy lub tylko w niektórych. Decyzja należy do firmy.

Przykład 1:

Firma zajmuje się serwisem urządzeń klimatyzacyjnych, a ponadto prowadzi szkolenia dla instalatorów klimatyzacji. Zakresem systemu zarządzania BHP może być: "serwis urządzeń klimatyzacyjnych oraz szkolenia dla instalatorów" LUB tylko "serwis urządzeń klimatyzacyjnych" LUB tylko "szkolenia dla instalatorów". W każdym z tych przypadków zasady systemu ISO będą obowiązywały w innym obszarze działalności.

Przykład 2:

Firma produkcyjna ma siedzibę w Krakowie i oddziały w Szczecinie i Suwałkach. W każdej lokalizacji są prowadzone te same działania produkcyjne. Zakres systemu zarządzania BHP może obejmować siedzibę i oba oddziały LUB siedzibę i jeden z oddziałów LUB tylko siedzibę LUB tylko oddział.

 

Zakres systemu zarządzania BHP musi być udokumentowany, przy czym norma nie wymaga konkretnej formy tego dokumentu. Organizacje umieszczają zakres najczęściej w księdze systemu zarządzania BHP lub w deklaracji o wdrożeniu systemu, czyli dokumencie ustanawiającym w firmie system zarządzania. Oczywiście określenie zakresu jest obowiązkiem kierownictwa firmy, dlatego dokument, w którym zawarty jest zakres powinien być podpisany właśnie przez kierownictwo.

Wskazówki do wdrożenia:

  • zastanów się, jaki zakres działalności chcesz objąć zasadami działania ISO 45001 - weź pod uwagę czego wymagają od Ciebie klienci, którym zależy na certyfikacie ISO,
  • koniecznie opisz zakres systemu w Księdze systemu lub w innym dokumencie.

Istotnym, choć bardzo krótkim wymaganiem normy jest pkt. 4.4. Znajduje się w nim wymaganie, aby organizacja ustanowiła, wdrożyła, utrzymywała i ciągle doskonaliła swój system zarządzania, włączając w to procesy, które zachodzą w firmie oraz interakcje między nimi. W praktyce, zastosowanie tego punktu to nic innego jak zbudowanie systemu zarządzania opartego na dobrze znanej koncepcji zarządzania procesowego, czyli inaczej – cyklu Deminga.

Elementami zarządzania procesowego są:

1. Zaplanowanie procesów zachodzących w organizacji i mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy. Realizacja tego punktu obejmuje:

  • Identyfikację i określenie pożądanego przebieg procesów – często opisanych w formie procedur i instrukcji
  • Określenie osób odpowiedzialnych za procesy
  • Określenie ryzyk i szans związanych z procesami

 

2. Wdrożenie planu do realizacji:

  • Zapoznanie pracowników z procedurami i instrukcjami działania
  • Zapewnienie środków niezbędnych do prawidłowego działania ustalonych z planie zasad

 

3. Monitorowanie zgodności realizacji z planem. W monitorowaniu nieodzowne są wskaźniki i mierniki realizacji, dlatego powinny one zostać określone przynajmniej dla najważniejszych procesów w systemie zarządzania BHP. Norma ISO 45001 nie narzuca sposobu monitorowania procesów, lecz dobrą praktyką jest aby wyznaczyć osoby odpowiedzialne za monitorowanie i dokonywać go okresowo, a następnie analizować wyniki monitorowania i wyciągać z nich wnioski na przyszłość. Pamiętać należy, że wyniki monitorowania powinny być dokumentowane. W przeciwnym razie niemożliwa stanie się ich rzetelna analiza.

 

4. Ciągłe doskonalenie procesów i całego systemu zarządzania. Jest mnóstwo sposobów doskonalenia systemu zarządzania BHP. Do najczęściej spotykanych można zaliczyć:

  • Wdrażanie działań korygujących w odpowiedzi na zdarzające się niezgodności,
  • Działania oparte na analizie ryzyk i szans w systemie,
  • Szkolenia pracowników, podwykonawców i komunikacja wewnętrzna,
  • Ustanawianie coraz wyższych celów systemu BHP i dążenie do ich osiągnięcia.

 

Prowadzenie systemu zarządzania BHP według schematu PDCA pozwala na sprawniejsze nadzorowanie wdrożonych działań i poprawia ich skuteczność.

Wskazówki do wdrożenia:

  • zrób listę procesów związanych w BHP, które zachodzą w Twojej organizacji, a następnie połącz je strzałkami w sposób przyczynowo-skutkowy,
  • określ jakie wskaźniki posłużą do monitorowania poszczególnych procesów - zastanów się czy wybrane wskaźniki rzeczywiście określają "jakość" danego procesu.

 

Masz pytania do artykułu?

Zapraszamy do kontaktu!

 

Inne artykuły z serii WYMAGANIA ISO 45001:

 

 Artykuł ten jest własnością intelektualną CONSILUM. Może być rozpowszechniany bezpłatnie wszystkim osobom i podmiotom zainteresowanym problematyką systemów zarządzania ISO, jednakże wyłączając cel komercyjny i bez dokonywania jakichkolwiek zmian w tekście. Wszelkie inne rozpowszechnianie wymaga pisemnej zgody autora. Dozwolone jest cytowanie fragmentów materiału z podaniem źródła.